Εισαγωγή
Η σχέση του Πολιτισμού με την πόλη, την τοπική κοινωνία, αναδεικνύει πως ο Πολιτισμός είναι κοινωνικό αγαθό, που συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή και καλλιεργεί τη δημιουργική συνύπαρξη διαφορετικών παραδόσεων.
Η τέχνη, μέσω της παιδευτικής της διάστασης, οικοδομεί μια νέα ταυτότητα πολίτη με ενσυναίσθηση και ενεργό συμμετοχή στα δρώμενα της πόλης.
Η πολυπολιτισμική κληρονομιά της Θεσσαλονίκης έχει δημιουργήσει ένα έντονο αποτύπωμα και μια διακριτή πολιτιστική ταυτότητα που δεν αφήνει κανέναν εκτός.
Εργαζόμαστε ΜΑΖΙ για να εξασφαλίσουμε ότι όλοι οι κάτοικοι του Δήμου Θεσσαλονίκης θα απολαμβάνουμε ισότιμη πρόσβαση στα αγαθά του πολιτισμού.
Βασικοί προσανατολισμοί
- Στη δημοτική μας παράταξη συμμετέχουν άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί με τη δημοτική Αρχή και άλλες προοδευτικές δυνάμεις της πόλης για τη μετατροπή του διλήμματος «Ή Αρχαία ή Μετρό» στην απόφαση «και Μετρό και Αρχαία». Πρωτοστατήσαμε στο να καθιερωθεί ο εορτασμός της απελευθέρωσης της πόλης από το ΕΑΜ και να αντικατασταθούν ονόματα οδών που έφεραν ονόματα δωσίλογων ώστε να αποκατασταθεί η ιστορική μνήμη. Συμβάλαμε στην ίδρυση του Μουσείου Ολοκαυτώματος, στη συνένωση των μουσείων σύγχρονης τέχνης. Αγωνιστήκαμε για να καταργηθεί η ποινικοποίηση για τους μουσικούς του δρόμου.
- Η Θεσσαλονίκη, ως πολυπολιτισμική και πολυεθνοτική εδώ και αιώνες, οφείλει να αναδείξει τις ποικιλόμορφες κληρονομίες των ανθρώπων που την κατοίκησαν και την κατοικούν και να αποτελέσει ζωντανό παράδειγμα συνύπαρξης διαφορετικών πολιτιστικών παραδόσεων. Η πόλη μπορεί να αναδείξει τα μνημεία της (κοσμικά και θρησκευτικά) με επαναχρήσεις που θα ανακαλούν στη μνήμη την ιστορία τους και θα αποτελούν έμπνευση για το μέλλον.
- Η ιστορία μας πρέπει να συνδεθεί με το παρόν και μέσω των μνημείων της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, να δημιουργήσει μια πολυδιάστατη, διακριτή και διαχρονική ταυτότητα.
- Θα εφαρμόσουμε πολιτική συνεργασίας και συνανάπτυξης με τους όμορους δήμους, για τη διάχυση των πολιτισμικών αγαθών σε κάθε γειτονιά και σε κάθε τμήμα του πολεοδομικού συγκροτήματος.
- Δίνουμε δυνατότητα έκφρασης και επικοινωνίας στη νέα γενιά, στους φοιτητές, τους πρόσφυγες και μετανάστες, σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Κινητοποιούμε όλους τους ανθρώπους χωρίς αποκλεισμούς και περιορισμούς.
- Δε φοβόμαστε το νέο και το διαφορετικό. Απευθυνόμαστε σε όσους μέχρι σήμερα δεν είχαν τρόπο και τόπο να εκφραστούν καλλιτεχνικά. Θα χτίσουμε επάνω στο νέο που έκανε δειλά την εμφάνισή του την προηγούμενη οκταετία με την Πορεία Μνήμης, το Thessaloniki Pride, το ετήσιο Ραμαζάνι, τους Δείκτες Μνήμης κ.ά.
- Αποκεντρώνουμε τον πολιτισμό στις κοινότητες.
Προτάσεις
Μουσεία – Αρχεία – Κέντρα διαλόγου
- Σχεδιάζουμε «Αρχείο Πολιτισμικής Ιστορίας» της Θεσσαλονίκης, με έμφαση στον 19ο και 20ο αιώνα, σε συνεργασία και διασύνδεση με τα υφιστάμενα θεματικά μουσεία. Αναδεικνύουμε την ιστορία χωρίς να είμαστε φοβικοί και φωτίζουμε πολιτισμικές πτυχές που είχαν αποσιωπηθεί γιατί δεν ταίριαζαν στο κυρίαρχο αφήγημα.
- Στηρίζουμε το σχεδιαζόμενο «Μουσείο Ολοκαυτώματος» και συμβάλλουμε στη συλλογή των ταφικών επιγραφών του καταστραφέντος Ισραηλιτικού Νεκροταφείου.
- Προγραμματίζουμε «Μουσείο – Κέντρο διαλόγου για τον Οθωμανικό και Ισλαμικό Πολιτισμό». Προωθούμε τη γνωριμία του κοινού της πόλης με τα εικαστικά, αρχιτεκτονικά και μουσικά γνωρίσματα της περιόδου.
- Ιδρύουμε «Μουσείο – Κέντρο διαλόγου ερωτικού προσανατολισμού και κοινωνικού φύλου», σε συνεργασία με τις σχετικές συλλογικότητες της πόλης.
- Δημιουργούμε «Αρχείο Γυναικείων Κινημάτων» για τους αγώνες των γυναικών για ισότητα και δημοκρατία.
- Σχεδιάζουμε «Μουσείο Εθνικής και Αντιδικτατορικής Αντίστασης» σε κτίριο ιστορικών συμβολισμών (π.χ. στην οδό Φιλίππου - Χριστόπουλου – Δελμούζου).
- Προωθούμε την ίδρυση «Μουσείου Βιομηχανικής Κληρονομιάς» (κλωστοϋφαντουργίας, κατεργασίας δέρματος, αργυροχρυσοχοΐας, δομικών και μηχανολογικών κατασκευών).
- Καθιερώνουμε τη μηνιαία «Ημέρα Μουσείου», με τη συμμετοχή επιστημόνων και καλλιτεχνών της πόλης.
Αρχιτεκτονική και Βιομηχανική Κληρονομιά
- Ο Δήμος διεκδικεί την ουσιαστική συμμετοχή του στα όργανα γνωμοδότησης του ΥΠΠΟΑ, για θέματα επανάχρησης των μνημείων.
- Σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ συμβάλλουμε στην αποκατάσταση και επανάχρηση για πολιτιστικές δράσεις του Πασά Χαμάμ (αργότερα λουτρά Φοίνιξ) στις οδούς Πηνειού – Κάλβου - Π. Καρατζά, καθώς και του Γιαχουντί Χαμάμ στην οδό Κομνηνών.
- Τα δημόσια κοσμικά μνημεία της Οθωμανικής και νέας Ελληνικής εποχής αξιοποιούνται με τη συνεργασία της αρμόδιας Εφορείας/Υπηρεσίας του ΥΠΠΟΑ (εκθέσεις και διαλέξεις για την αλληλογνωριμία των εθνών).
- Επικαιροποιούμε το ενδιαφέρον του Δήμου για επανάχρηση των βιομηχανικών κτηρίων της Οθωμανικής περιόδου: το συγκρότημα της Εταιρείας Τροχιοδρόμων και Ηλεκτροφωτισμού (από το 2013 στην αρμοδιότητα του Δήμου), διατηρητέα κτίρια στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό, το Ζυθοποιείο ΦΙΞ, τα διατηρητέα βυρσοδεψία αδελφών Νούσια, το συγκρότημα ΥΦΑΝΕΤ, τα κεραμεία Αλατίνη, την περιοχή των Μύλων Αλατίνη.
- Παίρνουμε πρωτοβουλίες για την προστασία και ανάδειξη των αρχιτεκτονικά σημαντικών κτηρίων που κατασκευάστηκαν μετά το 1950, σε συνεργασία με την αρμόδια Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ.
- Αναζητούμε πηγές χρηματοδότησης για την αποκατάσταση των όψεων των κενών νεοκλασικών κτιρίων και παροχή κινήτρων, προκειμένου να διευκολυνθεί η επανάχρησή τους.
Δημόσιος χώρος
- Προωθούμε την αξιοποίηση του κτιριακού δυναμικού του Παπάφειου για την στέγαση ενός σύγχρονου Καλλιτεχνικού Σχολείου. Ένα ιστορικό κτίριο αποκτά νέο χαρακτήρα, αποκτά και πάλι ζωή και θα είναι ένα από τα στολίδια της Θεσσαλονίκης, συμβάλλοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην ανάπτυξη της καλλιτεχνικής παιδείας των νέων της πόλης.
- Υποστηρίζουμε διαδημοτική χρήση πρώην στρατοπέδων Κόδρα και Παύλου Μελά για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
- Ιδρύουμε «Δημοτικό Εργαστήριο Γλυπτικής». Δημιουργούμε πάρκο–εκθετήριο υπαίθριας γλυπτικής και «εγκαταστάσεων» (installation art).
- Όλες οι καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο θα γίνονται μόνο μετά από διαγωνισμό.
- Συνεχίζουμε την τοποθέτηση «Δεικτών Μνήμης» για την ανάδειξη σημαντικών κτιρίων και μνημείων της πόλης.
- Προωθούμε πρόγραμμα «υιοθέτησης δημόσιου χώρου» με τη συμμετοχή των σχολείων, για την προστασία μνημείων, πάρκων, Δεικτών Μνήμης, σημάνσεων των οδών κ.ά.
- Στηρίζουμε - διευρύνουμε υφιστάμενους και θεσπίζουμε νέους θεματικούς περιπάτους στην πόλη.
Παρεμβάσεις ανάδειξης των μνημείων
- Συμβάλλουμε στην ανάδειξη του αναταγμένου εικαζόμενου ναού της Αφροδίτης/Αυτοκρατορικό σύνναο στην πλατεία Αντιγονιδών με αναβάθμιση της πλατείας και των παρακείμενων οδών.
- Αξιοποιούμε τα αρχαιολογικά ευρήματα στην πόλη, σε συνεργασία με την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων, ώστε να παραμένουν ορατά (με περίφραξη, επικάλυψη υαλοπίνακα και άλλες μεθόδους).
- Δημιουργούμε δίκτυο υπόγειων αρχαιοτήτων, με αξιοποίηση και των πρόσφατων ευρημάτων των ανασκαφών του μετρό.
- Φωταγωγούμε τα σημαντικά αρχιτεκτονικά κτήρια και τα μνημεία μας, αξιοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εκπαίδευση και Πολιτισμός
- Αναβάθμιση των βιβλιοθηκών ώστε να ανταποκριθούν σε γενικότερες ή ειδικότερες ανάγκες της κοινωνίας (ζητήματα ανεργίας νέων, εκπόνηση προγραμμάτων για ευάλωτες κοινωνικά ομάδες).
- Σύνδεση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης με την Εθνική Βιβλιοθήκη και με τις βιβλιοθήκες πόλεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων για συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών, π.χ. σεμινάρια εκμάθησης ενηλίκων, ενημερωτικές διαλέξεις για κοινωνικά ζητήματα.
- Δημιουργία και υποστήριξη ομάδων προφορικής ιστορίας στις γειτονιές της πόλης. Αρχείο αφηγήσεων ζωής σε τοπικό επίπεδο. Αναδύονται νέες μικρές κοινότητες μέσα από μία συλλογική, παραγωγική δραστηριότητα σε επίπεδο
μνήμης ενώ διατηρείται ζωντανή η επαφή με το παρελθόν. - Στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Δήμου διευρύνουμε το ακαδημαϊκό πρόγραμμα για τον Ελληνικό πολιτισμό και εντάσσουμε στο πρόγραμμα διαλέξεις για τους πολιτισμούς των άλλων χωρών.
Προώθηση και καλλιέργεια της ερασιτεχνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας:
- Δημιουργούμε χώρους πολιτισμού στις κοινότητες (π.χ. η Β’ Κοινότητα αποτελεί ακραίο παράδειγμα έλλειψης χώρου πολιτισμού).
- Συνεργαζόμαστε με τους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος για κοινές καλλιτεχνικές δράσεις. Συνδεόμαστε με άλλους δήμους της χώρας και του εξωτερικού.
- Δημιουργούμε Δημοτική Κάρτα Πολιτισμού σε συνεργασία με τους δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος και τη συνεργασία φορέων ιδιωτικού δικαίου.
- Οργανώνουμε καλλιτεχνικά εργαστήρια για όλες τις ηλικίες και όλους τους κατοίκους του Δήμου, σε όλες τις δημοτικές Κοινότητες με προτεραιότητα στις περιοχές με χαμηλά εισοδήματα.
- Αξιοποιούμε τους δημοτικούς χώρους για τη φιλοξενία εκθέσεων μεμονωμένων καλλιτεχνών και ομάδων.
- Συνδέουμε τα πολιτιστικά προγράμματα με τα σχολεία.
Σύγχρονη καλλιτεχνική παραγωγή
- Δημιουργία hub νέων καλλιτεχνών στο ιστορικό κτιριακό συγκρότημα της στοάς του Αγίου Μηνά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, με στόχο την στήριξη και προβολή νέων καλλιτεχνών και δημιουργών.
- Αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για τη στέγαση του MoMus και τη δικτύωση της πόλης με το UNESCO Creative Cities Network.
- Δημιουργούμε μητρώο καλλιτεχνών και καλλιτεχνικών ομάδων της πόλης, και διαδικτυακό τόπο όπου θα αναρτώνται οι καλλιτεχνικοί διαγωνισμοί (κρατικοί και μη), φεστιβάλ, προσκλήσεις καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
- Δημιουργείται «Γραφείο Σχεδιασμού και Οργάνωσης της Καλλιτεχνικής Παραγωγής», για την προώθησή της στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Προτείνουμε τη δημιουργία εργαστηρίων καλλιτεχνών που θα παρέχονται σε καλλιτεχνικές ομάδες με συμβολικό κόστος. Τα εργαστήρια γλυπτικής, κεραμικής, χαρακτικής θα εξοπλίζονται κατάλληλα. Βιοτεχνικοί και βιομηχανικοί χώροι μπορούν να αξιοποιηθούν γι΄ αυτόν τον σκοπό. - Ενδυναμώνουμε και στελεχώνουμε επαρκώς τη δημοτική Thessaloniki Film Commision, σε συνεργασία με το νέο Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και με αντίστοιχα γραφεία στο εξωτερικό, για την στήριξη των κινηματογραφικών παραγωγών της πόλης, αλλά και παραγωγών από άλλες περιοχές.
- Δημιουργούμε Στέγη Σύγχρονης Καλλιτεχνικής Πειραματικής Δημιουργίας, που θα αφορά όλες τις μορφές τέχνης, όπου θα διεξάγονται ημερίδες, εργαστήρια, σεμινάρια, παρουσιάσεις πρωτότυπων και πρωτοποριακών έργων τέχνης, εκθέσεις, προβολές, παραστάσεις κ. ά με σκοπό την προώθηση της πειραματικής και της καινοτόμου σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας.
- Δημιουργία νέων θεατρικών εργαστηρίων στις κοινότητες του Δήμου.
- Δημιουργία πολιτιστικών εργαστηρίων δημιουργικής γραφής, σύγχρονων και παραδοσιακών χορών σε όλες τις κοινότητες του Δήμου και σε Κ.Α.Π.Η.
- Ενισχύουμε οικονομικά καινοτόμες, σύγχρονες προκειμένου να αναδείξουν το έργο τους.
- Μελετούμε τη δημιουργία Δημοτικού Θεάτρου Θεσσαλονίκης.
- Διαθέτουμε, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, επαγγελματικές θεατρικές σκηνές σε «άστεγες» θεατρικές ομάδες.
Τα Δημήτρια - Το φεστιβάλ της πόλης
- Βελτιώνουμε το θεσμικό πλαίσιο των Δημητρίων, ώστε να γίνει πιο ευέλικτο, πιο ανοιχτό και πιο λειτουργικό.
- Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ επιλέγεται με ανοιχτό διαγωνισμό.
Εξασφαλίζουμε την αυτονομία του θεσμού και την απεξάρτηση του ιδεολογικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου του από το Δημοτικό Συμβούλιο. Το Δημοτικό Συμβούλιο θα ελέγχει οικονομικά και θα ψηφίζει τον προϋπολογισμό του θεσμού. - Κατοχυρώνουμε στον οργανισμό λειτουργίας του Δήμου την μέριμνα για την προώθηση καλλιτεχνών της πόλης. Προγραμματίζουμε ετήσια χορηγία, μετά από τεκμηριωμένη αξιολόγηση, σε καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές ομάδες της πόλης. Η σύνθεση της επιτροπής αξιολόγησης θα αλλάζει κάθε χρόνο.
- Εγγυόμαστε τα εργασιακά και πνευματικά δικαιώματα των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο φεστιβάλ.
Φεστιβάλ
- Θεσμοθετούμε στις κοινότητες μικρο-φεστιβάλ (χορού, εικαστικών τεχνών, μουσικής, εικαστικών εγκαταστάσεων, art - design, video-art). Φεστιβάλ Νεολαίας στην Τούμπα.
- Δημιουργούμε νέους εναλλακτικούς χώρους τέχνης (π.χ. με ενοικίαση χώρων στην οδό Βαλαωρίτου). Οι ήδη υπάρχοντες χώροι του δήμου πρέπει να ενεργοποιηθούν και να αξιοποιηθούν καλύτερα (Άνετον, Labattoir κ.ά).
- Συστήνουμε «Συνεργασίες με το ΑΠΘ» και το δυναμικό των φοιτητών, των διδασκόντων και των εργαζόμενων για δραστηριότητες πολιτισμού και υψηλής τεχνογνωσίας.
- Οργανώνουμε ετήσιο «Διεθνές Φεστιβάλ Παραλίας» με υπαίθρια θεάματα στο μήκος του παραλιακού μετώπου, με τη συμμετοχή θεατρικών, μουσικών και χορευτικών ομάδων από όλη την Ευρώπη.
- Θεσπίζουμε «Φεστιβάλ των Λαών – αποδήμων, μεταναστών, προσφύγων, αλλοδαπών».
- Δημιουργούμε Φεστιβάλ Σχολείων (μουσικής, εικαστικών, κινηματογράφου).